Kradzież auta wraz z dokumentami

Częstą praktyką wśród kierowców jest trzymanie dowodu rejestracyjnego w środku samochodu, a co jeśli taki samochód wraz z dowodem zostanie nam skradziony?

Czy mamy prawo do wypłaty odszkodowania AC?

W przypadkach kradzieży auta wraz z dowodem rejestracyjnym Towarzystwa Ubezpieczeniowe najczęściej odmawiają wypłaty odszkodowania powołując się na Ogólne Warunki Ubezpieczenia Autocasco. W ich treści ubezpieczyciele zawierają postanowienia, zgodnie z którymi zakład ubezpieczeń nie odpowiada za szkody polegające na utracie ubezpieczonego pojazdu w wyniku kradzieży, jeżeli w skradzionym pojeździe pozostawiono dowód rejestracyjny tego pojazdu. Ponadto przy zgłoszeniu kradzieży auta ubezpieczyciel zażąda od nas dostarczenia zapasowych kluczyków oraz dowodu rejestracyjnego lub kary pojazdu (jeśli była wydana). Brak dostarczenia jednego w wyżej wskazanych elementów najczęściej prowadzi do automatycznej odmowy przyznania odszkodowania przez ubezpieczyciela.


Ubezpieczyciele brak wypłaty odszkodowania, w sytuacji zostawienia dokumentów w skradzionym aucie, łączą z rażącym niedbalstwem, powołując się na zasadę wyrażoną w art. 827 § 1 kodeksu cywilnego- "Ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający wyrządził szkodę umyślnie; w razie rażącego niedbalstwa odszkodowanie nie należy się, chyba że umowa lub ogólne warunki ubezpieczenia stanowią inaczej lub zapłata odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach względom słuszności." – wskazując że nasze rażące niedbalstwo to właśnie pozostawienie dokumentów w aucie, które zdaniem ubezpieczycieli ułatwiało kradzież pojazdu. Uzasadnienie tego typu rozumowania znajdowało również oparcie w orzecznictwie- w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 1998 r. w sprawie II CKN 731/97 czytamy, iż "obowiązek zabezpieczenia z należytą starannością poza pojazdem podstawowego dokumentu pojazdu, jakim jest dowód rejestracyjny - nie został w ogóle wykonany, skoro dowód ten został pozostawiony wewnątrz pojazdu i razem z nim ukradziony. [...] kradzież pojazdu razem z dowodem rejestracyjnym zmniejsza szansę odzyskania pojazdu przez ubezpieczyciela, ułatwia bowiem zarówno spieniężenie ukradzionego pojazdu, jak i utrudnia sam nawet pościg i poszukiwania skradzionego wozu. Z tych przyczyn uzasadnione jest wymaganie "zabezpieczenia poza pojazdem" nie tylko kluczyków, ale także dokumentów pojazdu, a wśród nich - przede wszystkim dowodu rejestracyjnego."


Czy zatem zawsze pozostawienie dokumentów w aucie łączy się z automatycznie z brakiem wypłaty ubezpieczania ?


Nie zawsze. Ostatnio sądy w Polsce zaczęły bardziej liberalnie patrzyć na tę kwestię. Są już orzeczenia, które nakazują wypłatę odszkodowani, nawet jeśli zostawimy dokumenty w aucie.
Przełomem w tego typu sprawach był wyrok Sądu Najwyższego (sygn. akt V Csk 217/14), który ogranicza zasadę, iż każdorazowe pozostawienie dokumentów w skradzionym aucie odbiera prawo do odszkodowania z ubezpieczenia autocasco.
Tytułem przykładu można wskazać na często spotykane działanie właścicieli pojazdów, polegające na pozostawieniu dowodu rejestracyjnego w zamkniętym schowku pojazdu. Przy odpowiednim zabezpieczeniu auta - włączony autoalarm, pozostawienie go w zamkniętym garażu, schowanie dokumentów pojazdu do zamykanego schowka samochodowego- ubezpieczyciel może być zobowiązany do wypłaty odszkodowania. Przy spełnieniu powyższych warunków nie można przecież przypisać właścicielowi auta rażącego niedbalstwa, dowód rejestracyjny został w odpowiedni sposób zabezpieczony jak i samo auta. W konsekwencji potencjalny złodziej, podejmując decyzję o kradzieży pojazdu, nie ma świadomości oraz wiedzy, że w środku znajduje się dowód rejestracyjny. Przy zaistnieniu wyżej wskazanych warunków zwolnienie ubezpieczającego z odpowiedzialności wypłaty odszkodowania wydaje się być nieuzasadnione.


Jednakże trzeba pamiętać, iż w sytuacjach gdy zostawiliśmy dokumenty w aucie ubezpieczyciel najczęściej z automatu odmówi nam wypłaty ubezpieczenia, dlatego też w ubezpieczającym pozostaje dochodzenie swych praw sądzie, co po zmianach postrzegania tych spraw przez sądy powinno być nieco łatwiejsze.


Adwokat Przemysław Bialik